Sẹo phì đại: Cơ chế hình thành, nguyên nhân và cách phòng tránh

Sẹo phì đại có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể sau khi vết thương mới lành. Mặc dù không gây hại trực tiếp cho sức khỏe, nhưng loại sẹo này lại để lại dấu ấn thẩm mỹ không đẹp và đôi khi ảnh hưởng đến chức năng vận động. Vậy sẹo phì đại là gì? Làm thế nào để điều trị và phòng ngừa loại sẹo này? Hãy cùng Mỹ Phẩm Cao Cấp Quế Minh khám phá ngay bây giờ!

Nội dung bài viết tham khảo tại Thuốc trị sẹo Kaapvaal!

Sẹo phì đại là gì?

Sẹo phì đại là loại sẹo hình thành ngay tại vị trí vết thương khi da vừa bắt đầu lành. Chúng thường nhô lên so với bề mặt da xung quanh, có màu sắc từ nâu đến hồng nhạt, ửng đỏ. Khi sờ vào, sẹo mang cảm giác mềm mại và không lan ra ngoài phạm vi vùng tổn thương.

Nếu được chăm sóc kịp thời và đúng cách, sẹo phì đại có thể dần chuyển sang dạng sẹo thâm và tự giảm dần theo thời gian. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, tình trạng này có thể kéo dài hơn một năm, vì vậy việc can thiệp sớm là vô cùng quan trọng để hạn chế mất thẩm mỹ.

XEM THÊM: Nhận biết và phân loại các loại sẹo thường gặp

Cơ chế hình thành sẹo phì đại

Quá trình hình thành sẹo phì đại xảy ra tương tự như sẹo lồi, khi vết thương mở bắt đầu lành trong khoảng 3 – 6 tháng. Trong giai đoạn hồi phục, cơ thể tăng sinh collagen dưới dạng nguyên bào sợi ở vị trí tổn thương với số lượng vượt quá mức cần thiết, tạo thành một khối mô nhô lên trên bề mặt da. Hàm lượng collagen trong sẹo phì đại có thể cao gấp 3 – 5 lần so với da bình thường, dẫn đến kết cấu sẹo mềm hơn và không lan rộng ra ngoài vùng da bị tổn thương.

Nguyên nhân gây ra sẹo phì đại

Sẹo phì đại thường hình thành khi da phải chịu tác động của tổn thương, và một số yếu tố cụ thể làm tăng nguy cơ xuất hiện loại sẹo này, bao gồm:

• Vết bỏng sâu (mức độ II – III): Những vết bỏng do nhiệt độ cao từ lửa, nước sôi hoặc cả bỏng lạnh (ví dụ như tiếp xúc với khí lỏng đông lạnh) có thể gây tổn thương sâu đến lớp trung bì. Quá trình tái tạo sau đó sẽ kích thích sự tăng sinh collagen quá mức, dẫn đến hình thành sẹo phì đại.

• Tổn thương da do tai nạn: Các vết trầy xước sâu, va đập nghiêm trọng hoặc chấn thương cơ học có thể làm hỏng lớp hạ bì của da. Khi quá trình lành không được kiểm soát, sự tăng sinh collagen không cân bằng sẽ dẫn đến hình thành sẹo phì đại.

• Vết thương sau phẫu thuật: Các vết mổ xâm lấn trong phẫu thuật, nếu không được chăm sóc và theo dõi chặt chẽ sau mổ, có nguy cơ tăng sinh collagen quá mức trong giai đoạn hồi phục, dẫn đến sẹo phì đại.

• Tổn thương do mụn viêm hoặc côn trùng cắn: Những vết thương từ mụn viêm nặng, mụn trứng cá hoặc do côn trùng cắn cũng có thể gây kích thích sự tăng sinh collagen, đặc biệt đối với những người có cơ địa dễ hình thành sẹo.

• Cơ địa da chậm lành và dễ nhiễm trùng: Ở những người có khả năng lành da chậm và dễ bị nhiễm trùng, quá trình tăng sinh collagen kéo dài sẽ dẫn đến sẹo phì đại. Các vết thương mất thời gian lành càng tăng nguy cơ hình thành sẹo.

Cách phòng ngừa hình thành sẹo phì đại

Để giảm nguy cơ xuất hiện sẹo phì đại, cần chú trọng chăm sóc vết thương ngay từ ban đầu. Một số biện pháp phòng ngừa bao gồm:

• Vệ sinh vết thương đúng cách: Sử dụng nước muối sinh lý hoặc thuốc sát khuẩn để làm sạch vết thương hở giúp ngăn ngừa nhiễm trùng – nguyên nhân chính gây tăng sinh collagen quá mức.

• Giữ vết thương khô thoáng: Đảm bảo vùng da bị tổn thương không bị ẩm ướt kéo dài, từ đó hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và giảm nguy cơ viêm nhiễm.

• Sử dụng thuốc bôi ngăn ngừa sẹo: Áp dụng các sản phẩm gel hoặc thuốc trị sẹo ngay khi vết thương bắt đầu phục hồi, như sản phẩm của Kaapvaal với thành phần từ nhau thai bạch mã và chiết xuất tổ yến, hỗ trợ quá trình lành da mà không để lại sẹo xấu.

• Tránh tác động mạnh lên vùng sẹo: Hạn chế gãi, chà xát hoặc tạo áp lực lên vùng da bị tổn thương để không làm chai cứng mô sẹo và giảm hiệu quả của quá trình điều trị.

• Dinh dưỡng hợp lý: Hạn chế thực phẩm dễ gây sẹo như rau muống, hải sản, thịt bò; thay vào đó, bổ sung các nguồn thực phẩm giàu vitamin E, kẽm và các dưỡng chất cần thiết để thúc đẩy quá trình lành da.

Tóm lại, sẹo phì đại có thể mờ dần theo thời gian nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, nếu không can thiệp kịp thời, sẹo có thể tồn tại lâu dài và ảnh hưởng đến cả thẩm mỹ lẫn chức năng vận động. Vì vậy, việc chăm sóc vết thương ngay từ ban đầu và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp là cực kỳ cần thiết để duy trì làn da đẹp và khỏe mạnh.